JavaScript Là Gì? Tìm Hiểu Vai Trò Và Cách Thức Hoạt Động

Đã bao giờ bạn tự hỏi vì sao các trang web có thể phản hồi nhanh chóng khi người dùng thực hiện một thao tác bất kỳ? Yếu tố này phụ thuộc rất nhiều vào JavaScript, một ngôn ngữ lập trình giúp website trở nên sống động và mượt mà hơn. Có thể nói, đây là công cụ không thể thiếu trong việc xây dựng và vận hành website hiện nay. Vậy JavaScript là gì? Hãy cùng Woku Shop tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

JavaScript là gì?

Hầu hết những ai mới tìm hiểu về lĩnh vực lập trình đều thắc mắc JavaScript là gì, JavaScript dùng để làm gì hay JavaScript có phải là ngôn ngữ lập trình không? Thực tế, JavaScript (JS) là một trong ba ngôn ngữ lập trình thông dịch phổ biến nhất, được sử dụng để tạo ra các trang web có tính tương tác cao. Ngôn ngữ lập trình này hoạt động chủ yếu trên trình duyệt web, cho phép người dùng xử lý các đối tượng HTML như xây dựng bố cục và thêm nội dung website. Ngoài ra, JavaScript còn có thể kết hợp CSS để định dạng thiết kế, điều chỉnh màu sắc hay style nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng.

Để tăng hiệu quả lập trình JavaScript, bạn có thể thử mua Tabnine Pro, một công cụ hỗ trợ gợi ý mã thông minh, giúp tiết kiệm thời gian và tăng tốc quá trình phát triển website.

JavaScript là ngôn ngữ lập trình có thể kết hợp với CSS để tạo ra trang web

JavaScript dùng để làm gì?

Là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến trên thế giới, ngôn ngữ JavaScript được ứng dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Vậy cụ thể JavaScript làm được gì?

• Phát triển website: JavaScript được xem là thành phần không thể thiếu của hầu hết các trang web đang hoạt động hiện nay. Việc sử dụng ngôn ngữ này giúp các lập trình viên gia tăng tính tương tác như dễ dàng thao tác, truy cập và điều hướng, cải thiện trải nghiệm người dùng hiệu quả.
• Phát triển các trò chơi trực tuyến trên website: Thông thường, các nhà lập trình sẽ kết hợp JavaScript và HTML5 để gia tăng trải nghiệm chơi game trực tuyến của người dùng.
• Phát triển ứng dụng web (Web applications): Với mã nguồn JavaScript, các nhà lập trình có thể phát triển ứng dụng web giàu tính tương tác hơn. Điển hình cho trường hợp này là một số ứng dụng tương tác trực tiếp như Google Maps, Mapbox, Waze,…
• Phát triển ứng dụng điện thoại (Mobile applications): Sự phát triển của các ứng dụng di động trên các nền tảng như Android, IOS đều có đóng góp to lớn từ JavaScript, giúp lập trình viên xây dựng các kịch bản, tình huống khác nhau, tối ưu hóa hiệu quả tương tác giữa ứng dụng và người dùng.
• Kết nối vạn vật – Internet of Things (IoT): JavaScript có khả năng tạo ra các mã nguồn để kết nối nhiều thiết bị công nghệ khác nhau (IoT), hỗ trợ hoạt động quản lý từ xa như giám sát thông qua camera và ứng dụng di động, định vị GPS,…

JavaScript được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực lập trình, phát triển ứng dụng, website

Các thức hoạt động của JavaScript

JavaScript là ngôn ngữ lập trình được thông dịch trực tiếp thành mã máy thông qua công cụ JavaScript. Mã này có thể hoạt động cả trên phía máy khách (trình duyệt) và phía máy chủ (backend), giúp tạo ra các trang web tương tác và động.

JavaScript phía máy khách

JavaScript phía máy khách hoạt động trong trình duyệt của người dùng. Khi một trang web được tải, trình duyệt sẽ chuyển đổi nó thành Mô hình Đối tượng Tài liệu (DOM). Công cụ JavaScript của trình duyệt sẽ chuyển mã JavaScript thành bytecode và thực thi mã khi các sự kiện (như nhấp chuột) xảy ra, từ đó thay đổi DOM và cập nhật giao diện người dùng.

JavaScript phía máy chủ

JavaScript phía máy chủ chạy trên máy chủ và có thể truy cập cơ sở dữ liệu, thực hiện phép toán logic và xử lý các yêu cầu từ người dùng. Điều này giúp tạo ra các trang web tùy chỉnh linh hoạt, phản hồi yêu cầu của người dùng và gửi thông tin cần thiết trở lại trình duyệt.

JavaScript hoạt động hai phía gồm máy khách và máy chủ

Ưu điểm và nhược điểm của JavaScript

Ưu điểm

JavaScript là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất dùng để xây dựng và phát triển website. Với khả năng tương tác linh hoạt, ngôn ngữ này đã trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều lập trình viên. Một số ưu điểm nổi bật của JavaScript bao gồm:

• Ít tương tác với máy chủ hơn: JavaScript có thể thực hiện đồng thời nhiều công việc của máy chủ trên máy khách, giúp giảm tải máy chủ và thông tắc nghẽn mạng hiệu quả.
• Khả năng phản hồi nhanh chóng: Website được cấu hình bởi JavaScript có tốc độ tải trang cao, giúp người dùng không phải chờ đợi lâu.
• Tạo trang web giàu tính tương tác: Các giao diện website bao gồm sự kết hợp của HTML, CSS, Python và JavaScript cho phép người dùng trải nghiệm những tác vụ mượt mà đã được thiết kế từ trước mà không cần tải lại trang.
• Giao diện phát triển phong phú: Theo các số liệu thống kê mới nhất hiện nay, có hơn 90% website sử dụng JavaScript. Vì vậy, các thư viện mã nguồn hỗ trợ JS cũng được bổ sung và cập nhật liên tục, mang đến nhiều dạng framework, giúp người dùng phát triển giao diện website dễ dàng và nhanh chóng hơn. Một số mã nguồn JavaScript phổ biến như Algolia Places, AOS – Animate On Scroll, Chart.js, ReactJS,…

Xem thêm tài khoản JetBrains All Products Pack trải nghiệm lập trình mạnh mẽ

JavaScript hỗ trợ tạo trang web giàu tính tương tác

Hạn chế

• Dễ bị khai thác, chèn mã độc: JavaScript chạy trực tiếp trên trình duyệt web của người dùng nên rất dễ bị kẻ gian lợi dụng chèn mã độc vào trang web, dẫn đến nguy cơ mất an toàn thông tin và bảo mật.
• Hạn chế trên một số trình duyệt: Hiện nay, một số trình duyệt web vẫn chưa hỗ trợ JavaScript hoặc hạn chế một phần tính năng của ngôn ngữ này, gây khó khăn cho người dùng khi thao tác trên website.
• Hiển thị khác nhau trên các thiết bị khác nhau: Trên thực tế, có nhiều trường hợp cùng một mã nguồn JavaScript nhưng khi mở trên các trình duyệt khác nhau lại tạo ra những giao diện khác nhau. Điều này đòi hỏi lập trình viên cần tối ưu mã nguồn cho từng thiết bị và trình duyệt cụ thể, gây khó khăn trong việc đồng nhất giao diện website.

JavaScript trên web có thể bị đối thủ chèn mã độc, vì vậy cần tối ưu mã nguồn cho từng trình duyệt web

Giải đáp các thuật ngữ liên quan đến JavaScript

Thư viện JavaScript là gì?

Thư viện JavaScript là tập hợp các mã code viết sẵn giúp các nhà phát triển tái sử dụng và thực hiện các chức năng chuẩn mà không cần phải viết lại từ đầu.

Khung JavaScript là gì?

Khung JavaScript là bộ công cụ đầy đủ giúp xây dựng và tổ chức ứng dụng web, cung cấp các cấu trúc và quy trình để phát triển ứng dụng.

Biến, toán tử và hàm trong JavaScript là gì?

• Biến là nơi lưu trữ giá trị dữ liệu.
• Toán tử là ký hiệu thực hiện các phép toán, ví dụ: + (cộng), == (so sánh), && (và logic).
• Hàm là một khối mã có thể tái sử dụng, dùng để thực hiện các tác vụ cụ thể.

HTML và CSS có gì khác biệt?

HTML là ngôn ngữ định dạng cấu trúc nội dung trên trang web, còn CSS là ngôn ngữ định kiểu, dùng để thiết kế giao diện của trang web.

TypeScript là gì?

TypeScript là ngôn ngữ lập trình mở rộng JavaScript, thêm kiểu dữ liệu tĩnh giúp phát hiện lỗi sớm hơn khi viết mã.

JavaScript SDK AWS là gì?

SDK AWS cho JavaScript là bộ công cụ giúp các nhà phát triển tích hợp các dịch vụ của AWS vào ứng dụng web hoặc di động sử dụng JavaScript.

JavaScript AWS Amplify là gì?

AWS Amplify là một bộ công cụ giúp phát triển ứng dụng frontend và di động với các tính năng như xác thực, lưu trữ và dữ liệu, được tích hợp sẵn với AWS.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu JavaScript là gì cũng như ưu và nhược điểm khi sử dụng ngôn ngữ lập trình JavaScript. Với mức độ phổ biến của ngôn ngữ này, đầu tư vào JavaScript chắc chắn sẽ là một lựa chọn đúng đắn cho các lập trình viên. Nếu bạn đang có nhu cầu học JavaScript để nâng cao kỹ năng lập trình, các khóa học uy tín trên nền tảng như Udemy sẽ là lựa chọn lý tưởng. Mua ngay tài khoản Udemy bản quyền trên Woku Shop để tham gia các khóa học không giới hạn.

Mua tài khoản Udemy bản quyền chính hãng tại Woku Shop